Ρήξη έξω πλαγίου συνδέσμου γόνατος

Οι ρήξεις του έξω πλαγίου συνδέσμου αφορούν συνολικά το έξω θυλακοσυνδεσμικό σύστημα, το οποίο αποτελείται απο τον αρθρικό θύλακο (έξω θυλακικός και τοξοειδής σύνδεσμος) και τον έξω πλάγιο σύνδεσμο. Ο έξω πλάγιος σύνδεσμος εκφύεται απο το έξω υπερκονδύλιο κύρτωμα και καταφύεται στην κεφαλή της περόνης.

Ο έξω πλάγιος σύνδεσμος είναι βραχύτερος απο τον έσω και δεν συνάπτεται με τον αρθρικό θύλακο και τον έξω μηνίσκο. Η συχνότητα πρόκλησης ρήξεως του έξω πλαγίου συνδέσμου, είναι μικρότερη του έσω.

  

Μηχανισμοί κάκωσης

Οι ρήξεις του έξω πλαγίου συνδέσμου του γόνατος οφείλονται σε βίαιη ραιβοποίηση του γόνατος και έσω στροφή της κνήμης και προκαλούνται απο δύναμη, η οποία δρα στην έσω επιφάνεια του γόνατος, που βρίσκεται σε έκταση ή ελαφρά κάμψη.

Η κάκωση αφορά αρχικά τον έξω πλάγιο σύνδεσμο και εάν συνεχιστεί η άσκηση της βίας είναι δυνατό να προκληθεί ρήξη του πρόσθιου ή και του οπίσθιου χιαστού καθώς και της οπίσθιας-'εξω γωνίας του γόνατος, ενώ σπάνια παρατηρούνται μηνισκικές ρήξεις. Η ρήξη είναι δυνατό να συνοδεύεται απο κάκωση του κοινού περονιαίου νεύρου

Βαθμοί κάκωσης του εξω πλαγίου συνδέσμου του γόνατος 

Οι κακώσεις του έξω πλαγίου συνδέσμου ταξινομούνται σύμφωνα με τον Renström(1995) ως εξής :

Η κάκωση 1ου βαθμού χαρακτηρίζεται απο διάταση ή ρήξη ελάχιστων ινών του συνδέσμου  και συνοδεύεται απο μικρή χαλαρότητα σε ραιβοποίηση της άρθρωσης και διεύρυνση του έξω μεσάρθριου διαστήματος μικρότερη των 5mm.

Η κάκωση 2ου βαθμού χαρακτηρίζεται απο μερική ρήξη του συνδέσμου και συνοδεύεται απο μέτρια χαλαρότητα σε ραιβοποίηση της άρθρωσης και διεύρυνση του έξω μεσάρθριου διαστήματος μεταξύ 5mm και 10mm.

Η κάκωση 3ου βαθμού χαρακτηρίζεται απο πλήρη ρήξη του συνδέσμου, συνδέεται συχνά με ρήξη του οπίσθιου χιαστού ή του τένοντα του ιγνυακού μυός και συνοδεύεται απο διεύρυνση του έξω μεσάρθριου διαστήματος μεγαλύτερη των10mm.

Κλινική εικόνα

Τα συμπτώματα συνίσταται σε πόνο αντίστοιχα προς την έξω επιφάνεια του γόνατος, επώδυνη κινητικότητα της άρθρωσης και δυσχέρεια βάδισης. Οίδημα της άρθρωσης δεν παρατηρείται συνήθως και η παρουσία του αποτελεί ένδειξη κάκωσης και άλλων ανατομικών στοιχείων.

Απο την κλινική εξέταση διαπιστώνεται ευαισθησία στην οπίσθια έξω επιφάνεια του γόνατος ή στην κατάφυση του συνδέσμου, στην κεφαλή της περόνης. Η κλινική εξέταση ολοκληρώνεται με τις λειτουργικές δοκιμασίες του συνδέσμου, με ραιβοποιήση του γόνατος (Varus test),σε κάμψη 20 ως 30 μοίρες και σε πλήρη έκταση. Χαλαρότητα του γόνατος σε κάμψη 20 ως 30 μοίρες, υποδηλώνει μεμονωμένη κάκωση του έξω πλαγίου συνδέσμου, ενω εάν υφίσταται χαλαρότητα και σε πλήρη έκταση, συνυπάρχει κάκωση του οπισθίου χιαστού.

Απο τον ακτινολογικό έλεγχο είναι δυνατό να διαπιστωθεί αποσπαστικό κάταγμα του άκρου της κεφαλής της περόνης. Η παρουσία αποσπαστικού κατάγματος του χείλους της αρθρικής επιφάνειας του έξω κνημιαίου κονδύλου, αποτελεί ένδειξη πλέον εκτεταμένης βλάβης, που περιλαμβάνει τον αρθρικό θύλακο και / ή τον πρόσθιο χιαστό. Η διάγνωση τεκμηριώνεται με τη μαγνητική τομογραφία.

Αντιμετώπιση

H θεραπεία των κακώσεων 2ου και 3ου βαθμού είναι συντηρητική και συνίσταται σε ακινητοποίηση της άρθρωσης και αποφυγή φόρτισης του σκέλους. Στις κακώσεις 1ου βαθμού εφαρμόζεται ελαστική επίδεση, για 2 ως 3 εβδομάδες, ενώ στις κακώσεις 2ου βαθμού τοποθετείται ΜΚ γύψινος κύλινδρος, για 2 εβδομάδες και στην συνέχεια λειτουργικός νάρθηκας, για 3 εβδομάδες περίπου.

Στο διάστημα αυτό συνιστάται η εκτέλεση ισομετρικών ασκήσεων του τετρακεφάλου και ισοτονικών ασκήσεων, στο μέτρο που επιτρέπει ο λειτουργικός νάρθηκας. Στην συνέχεια ο αθλητής υποβάλλεται σε φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα, που περιλαμβάνει ισομετρικές, ισοτονικές υπο προοδευτικά αυξανόμενη αντίσταση και ισοκινητικές ασκήσεις.

Η χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται σε περιπτώσεις 3ου βαθμού, αποσπαστικού κατάγματος της κεφαλής της περόνης ή ρήξης του τένοντα του ιγνυακού μυός. Μετά την επέμβση τοποθετείται ΜΚΠ γύψινος νάρθηκας, ο οποίος επιτρέπει κινητικότητα του γόνατος απο 30 μοίρες ως 90 μοίρες ή 20 μοίρες ως 70 μοίρες, για 6 εβδομάδες περίπου. Το πρόγραμμα αποκατάστασης είναι ανάλογο εκείνου των κακώσεων 1ου και 2ου βαθμού. Η σταδιακή φόρτιση του σκέλους αρχίζει 6 περίπου βδομάδες, απο την κάκωση.

Η επάνοδος σε αθλητική δραστηριότητα επιτρέπεται 3 μήνες περίπου απο την κάκωση ή τη χειρουργική επέμβαση, ο χρόνος όμως εξαρτάται απο την ύπαρξη συνοδών κακώσεων του γόνατος και απο το είδος του αθλήματος.

Πηγές

Paletta G.A & Warren R.F. (1994) Knee injuries and alpine skiing. Treatment and rehabilitation. Sports Medicine, 17(6): 411-23.

Renström P.A. (1995) Knee pain in tennis players. Clinics in Sports Medicine, 14(1):163-75.